11 Aralık 2014 Perşembe

AK KOYUNLU HÜKÜMDARLIĞINDAN AKŞEHİR SANCAKTARLIĞINA


Ak koyunlu hükümdarı Murat Bey, Şah İsmail’den kaçarak 1510 yıllarında Osmanlılara iltica etmişti. Kendisine Akşehir zeamet verilerek sancaktarlığına getirilmişti.
Ak Koyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın torunlarından Murat, Şiraz’da  Ferruh Şad  Bey’in yardımı ile 1497 yılında hükümdarlığını ilan etti. Aynı yıllarda Elvend Mirza, Azerbaycan’da, Muhammedi Mirza’da Yezd’de hükümdarlıklarını ilan ettiler. Muhammedi Mirza, Elvend ve Murat ile İsfahan yakınlarında 1499 yılında yaptığı savaşı kayıp etti ve öldürüldü.  Bunun üzerine Murat, Irak ve Fars’ı istila etti. Elvend Mirza ile anlaştı. Fars ve Irak, Murat’a kaldı.
Hamedan’da bulunan hükümdar Yakup oğlu Murat, 1501 tarihinde Şah İsmail’in kuvvetli taarruzları sonucunda yenilerek Bağdat’a kaçmıştır. 1508 tarihine kadar Akkoyunlu devletini buradan yönetmeye çalışan Murat Bey bu tarihte Şah İsmail’in Irak ve Fars’ı alması sonucu Dulkadiroğlu Alaüddevle’ye iltica etmiş ve ona damat olmuştu.
Yavuz Sultan Selim’in Osmanlı padişahı olması üzerine Ak Koyunlu hükümdarı Murat Bey, Osmanlı devletine sığındı ve çok iyi bir şekilde karşılanan Murat Bey’e Akşehir zeameti verilmişti. İltica ettiği zaman kendisine yazılan fermanda: “Cenab-ı emâretmeab eyalet nisab devlet intisap Murat Bey damet maalihü” diye hitap edilirken Akşehir Zeamet verildikten sonra devlet hizmetine alınarak “İftihar-ül ümerail izam” diye yazılmıştır.
Fermandan da anlaşılacağı üzere Akşehir’e Bey olarak gönderilen Murat Bey 1510 yılında itibaren Akşehir yöneticiliği yapmaya başlamış ve 1514 yılındaki Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferine katılmak için Akşehir’den ayrılmıştır.  Ak koyunlu hükümdarı Murat Bey, yaklaşık dört yıl Akşehir’de kalmış ve bir bey olarak Akşehir’i yönetmişti.
Murat Bey, Yavuz Sultan Selim’le birlikte Akşehir’den ayrılmış ve İran seferinde beraberinde bulunmuştu. Çaldıran Muharebesi’nde büyük yararlılıkları olmuştur.
Çaldıran Muharebesi’nden sonra Selim’in verdiği kuvvetle Diyarbekir’i zapta teşebbüs etti ise de Şah İsmail tarafından Urfa Valisi olarak gönderilen Eçe Sultan Kaçar, Murat Bey’in yedi bin kişilik kuvvetini bozmuş ve bu suretle Murat Bey, muvaffak olamamış, çarpışmadan maktul düşmüş ve başı kesilerek 1514 tarihinde Şah İsmail’e gönderilmiştir.

Bayındırlı damgasını kullanan Ak koyunlu hükümdarı Yakup oğlu Murat Bey, Akşehir’de yöneticilik yapanların içerisinde yerini almıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder