10 Nisan 2015 Cuma

NADİR’E MESCİT YAPTIRAN GÜZEL İNSAN: HÜRREM HATUN


Akşehir’e bağlı Atakent Mahallesine bir mescit yaptıran ve bu mescit için vakıf kuran Hürrem Hatun zamanında zengin ve nüfuzlu bir ailedendi.
Türkiye Selçuklu Devleti devrinde Akşehir, Konya’ya yakın olması ve verimli topraklarının bulunması nedeniyle her zaman Selçuklu hükümdar ailesinin ilgisini çekmiştir. Bu nedenle hükümdar’dan Akşehir ve çevresinden tımar ve ikta alan hükümdar yakınları Akşehir’de yaşamışlardır. Özellikle Nadir köyü sultan yakınlarınca en çok tercih edilen köydü.  Günümüzde Atakent Mahallesi olan Nadir köyü o devirde gelişmiş bir köydü. Yaşamı hakkında yeterli bilgi bulunmayan Hürrem Hatun, zengin, nüfuzlu ve hatırı sayılır biri olduğu için Selçuklu hanedandan olduğu kolayca tahmin edilebilir.
Hürrem Hatun Mescidi 1476 yılı kayıtlarında yer alması bu devirde mescidin var olduğunu ve uzun yıllar önce yapıldığı gösterir. Bu kayıtları ve Anadolu Selçuklu devletinin durumunu göz önüne alırsak Hürrem Hatun’un 13. Yüzyıl sonları ile 14. yüzyıl başlarında yaşadığını söyleyebiliriz.  Vakıf kayıtlarına göre Hürrem Hatun ailesi okumaya büyük önem vermektedir. Nadir’e bir kitaphane (Kütüphane) yaptırmışlardı. Ayrıca ailede Şeyh Ahmet, Ali Fakih gibi okumuş kişiler vardı. Bu da Hürrem Hatun’un eğitimli bir olduğunu göstermektedir. Zengin, nüfuzlu ve eğitimli Hürrem  Hatun Nadir Köyü’ne bir mescit yaptırmıştı. Bu mescit’in giderlerini karşılamak üzere Hürrem Hatun Mescidi Vakfı’nı kurmuştu. Bu vakfa sahip olduğu bağ ve bahçelerin gelirlerini vakfetmişti.
Fatih Sultan Mehmet zamanında Müslihiddin ve katip Kasım tarafından 1476 yılında yazılan defter kayıtlarına göre:
Nidir Köyünde Hürrem Hatun Mescidi Vakfı
Şeyh Ahmet bağı
Kütüphane yanında bahçe
Ali Dede Vakfı bağı
Bağ-ı Hasayık
Kutluca’da bahçe
Dere köyde yerler 12 sehimden bir sehimi’den toplam 140 Akçe gelir elde edilmekteydi.
II. Beyazid devrinde Murat Çelebi tarafından yazılan 1483 tarihli Karaman Eyalet Vakıf Defteri’ne göre:
Tasarrufu imamında olan Nadir Köyündeki Hürrem Hatun Mescidi Vakfı
Şeyh Ahmet Bağı senelik:30
Hüseyin Bağı  senelik:10
Kitaphane’nin yanındaki bağ senelik:30
Kutluca’daki bahçe senelik:10
Ali Fakih Vakfı bağı senelik:20
Bu kayıtlara göre yıllık gelir 100 akçe olmuş ve bu gelirleri harcama yetkisi mescidin imamına verilmişti. 1500 ve 1524 tarihlerinde 185 akçe, 1584 tarihinde ise 395 akçe gelir kaydedilmiştir.

Ayrıca 1530 Tarihli Ve 387 Numaralı Muhâsebe-i  Vilâyeti Karaman Ve Rûm Defteri’nde Nadir Köyü Hürrem Hatun Mescidi kaydına rastlanmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder