1878’DE AKŞEHİR PAZARI

Akşehir Kaymakamlığı yapan Bereketzade İsmail Hakkı Yad-ı Mazi eserinde Akşehir Pazarları hakkında   bilgileri vermektedir

Bereketzade İsmail Hakkı, o devirde de şimdiki gibi semt pazarlarının Perşembe günü kurulduğunu belirterek önce Perşembe’ye neden Akşehir’de Pazar dendiğini anlatıyor. Şöyle ki;

“Akşehir’de bazı tarif edilmiş tabirler vardır. Meselâ Pazar gününe, Rumca “Kiryaki”nin bozulmuşu olarak “Giray” günü veyahut “İstanbul Pazarı” Pazartesi gününe “Duşebe”nin bozulmuşu olan “Turşanba” ve Perşembe gününe “Pazar” denmektedir.

Perşembe gününe “Pazar” denmesi her Perşembe, Akşehir Kasabası’nda Pazar kurulduğu içindir.

Bereketzade İsmail Hakkı, eserinde daha sonra Akşehir pazarına ve çarşısına çevre köy ve kasabalardan getirilen ürünleri tanıtıyor. Bereketzade İsmail Hakkı: “Akşehir kazasının Doğanhisar ve Cihanbeyli namlarında iki nahiyesi var. Doğanhisar’da biten afyonun cinsi daha güzeldir. Bunlar Akşehir’e götürüp satmanın yanı sıra İzmir piyasasına gönderilmektedir.

 Cihanbeyli’ye bağlı Turgut nahiyesi ziraatla uğraşırken en büyük itinaları koyuna, deveye ve tiftik keçilerinedir. Kadınlar kilim dokurlar. Ürünlerini İzmir, Bursa ve Mersin’e gönderdikleri gibi Akşehir pazarında da satmaktadırlar.” diye yazmaktadır. Yine Akşehir’e bir saatlik mesafedeki Nadir köyü’nde bağlar bulunduğunu ve bu köyün üstündeki yaylada Yörüklerin has yufka ekmeği, halis tereyağı, kaymak ve bal ürettiklerini ve pazara getirdiklerini belirterek bu Yörüklerin hayvanlarını hayvan pazarında sattığını yazmaktadır.

Bereketzade İsmail Hakkı, Akşehir çarşısını anlatırken “Akşehir’de 1250’den fazla hane, bir bedesten, büyük bir çarşı, birkaç han ile iki hamam vardı.

 Çarşıda bulunan yemenici, demirci, kalaycı, marangoz, kuyumcu vesaire gibi dükkânlarda hep Ermeniler ile Rumlar çalışıyor. Berberler ile kahveciler bütün çalışanlarıyla beraber tekmil İslam.

Akşehir’in bugünde meşhur olan kirazını ve vişnesini Bereketzade İsmail Hakkı, şu şekilde anlatmaktadır:

“Akşehir’de çeşitli tahıllar yetiştiği gibi, yer yer meyve, sebze, cehri ve özellikle çok miktarda afyon yetişir. Vişnesi, Kütahya vişnesi gibi iri, kirazı ise çeşit çeşit ve pek lezzetlidir; hele kasaba yakınındaki Eğrigöz köyünde yetişen sarı renkli bir çeşit  kiraz, o kadar naziktir ki, kasabaya getirilirse zedelenir.” şeklinde belirterek pazara götürmenin zorluğunu anlatmaktadır.

Akşehir Hayvan Pazarı’na gelen hayvanlar hakkında Bereketzade İsmail Hakkı;  “Külliyetli miktarda koyun, deve, adi keçi, tiftik keçileri vardır.” şeklinde bilgi vermektedir.

Kaynak. Bereketzade İsmail Hakkı (1997) Yad-ı Mazi. İstanbul: Nehir Yayınları