4 Kasım 2014 Salı

AKŞEHİR SEMT PAZARLARI


            Semt pazarları o toplumun ekonomik yapısının ve kültürünün bir açık hava müzesidir. Akşehir Semt Pazarı da sadece Akşehir’in değil bütün çevre köy ve kasabalarının da bir buluşma yeri ve kültür alışverişinin günümüze kadar yapıldığı ve yapılmaya devam edildiği bir alandır.
            Pazaryerleri bir toplumun insanlarının en yalın hali ile görüldüğü yerdir. Yapmacık davranışlar kendini hemen burada ele verir. İnsanlar mal alışverişi yaparken aynı zamanda kültür alışverişi de yaparlar. Örneğin fasulye satan bir satıcı ayaküstü hemen bunun yemeğinin nasıl yapılacağı alıcıya anlatmakta veya değişik bir balık türü satan kişi ise alıcıya pişirme şeklini bir dakikada tarif edebilmektedir. Böylece yemek kültürünün aktarması gerçekleşir.
            Pazaryerlerinin gelişimi, şehrin gelişimi ile genellikle paralellik gösterir. Şehir coğrafi olarak büyüyünce pazaryerleri şehrin içinde kalır ve bir çarşı haline gelir. O zaman insanlar ve yerel yönetimler yeni pazaryeri arayışına girerler. Akşehir’de semt pazarından alışveriş etme geleneği çok eskilere dayanır. Akşehir büyüdükçe, semt pazarları şehir içerisinde kaldıkça yerleri değiştirildi ve yeni yerlerine taşındı. Yeni semt pazarları genellikle eskiye oranla daha geniş ve daha iyi imkânlara sahipti.
Akşehir’de Çarşamba ve Perşembe günleri kurulan Buğday, Yoğurt, Sebze, Hayvan Pazarları bölgenin bir borsası durumundadır. Bu borsada genellikle üretici ile tüketici karşı karşıya gelir. Semt pazarları hem üreticileri hem de tüketicileri korur. Üreticileri ve tüketicileri tüccarın eline ve insafına bırakmaz. Tüccarlar kendi fiyatlarını semt pazarlarına uygun belirlemek zorunda kalır. Yani semt pazarları toplumun supabıdır.
Akşehir’de her Perşembe kurulan pazarlar aynı zamanda geliri düşük olanlara da nefes aldırır. Çünkü pazarda her malın kalitesine ayrı fiyat verildiği için bir malın tek fiyatı yoktur. Örneğin manavdaki domatesler hep aynı fiyata satılırken pazarda çok ucuza olduğu gibi bu fiyatın üç dört katına da domates vardır.
Akşehir’de pazara gitmek insanların hayatlarında önemli bir yer tutar öyle ki 40-50 yıl önce günlerin isimleri bile pazarların kurulmasına göre ayarlanmıştı. Şöyle ki:
Haftanın günü                                               Günün Akşehir’deki ismi
Pazartesi                                                        Ilgın Pazarı
Salı                                                                 Aralık
Çarşamba                                                       Dernek
Perşembe                                                       Pazar
Cuma                                                             Cumai
Cumartesi                                                      Cumertesi
Pazar                                                              Girey
Akşehir semt pazarları aynı zamanda bir buluşma yeridir. Birbirini bir hafta boyunca görmeyenler alışveriş yaparken hasret giderirler. Bir hafta boyunca olan biteni birbirlerine anlatırlar. Kimi zamanda iki sevgilinin kalabalığa karışarak konuştuğu ve buluştuğu yerdir. Semt pazarı köylünün şehre gelme nedenidir. Erken saatlerde malını satar ve kalan zamanda Akşehir’i gezer.
Semt pazarları bulunduğu şehre canlılık verir ve onu ayakta tutar. Akşehir tarih boyunca çevrenin bir pazarı ve alışveriş merkezi olmuştur. Akşehir’i ayakta tutmuştur. Bu nedenle Akşehir Semt pazarlarını bu yazı dizimizde bir kez daha göz önüne sereceğiz.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder