28 Mart 2014 Cuma

AKŞEHİRDE BİR KUVVACİ: TEFİK FİKRET SILAY


Akşehir, bütün yolların kesişme noktasında olduğu için Kurtuluş Savaşı öncesinde de her türlü etki ile karşı karşıya idi. Halka en kuvvetli etkiyi Kuvva-yi Milliyecilerin kurduğu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yapmıştır. İşte bu cemiyetin kurucularından biri Tevfik Fikret Sılay’dır. Akşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulduktan sonra Sılay başkanlığına seçilmiştir.

Tevfik Fikret Sılay, 1890 yılında Konya'nın Sille kasabasında doğdu. Babası Ali Efendi, annesi Mümüne Adviye Hanımdır. İlk ve ortaokulu Konya'da bitirdi.23 Haziran 1905'de Konya Mülkiye İdadisi'nden mezun olduktan sonra İstanbul'a gitti. Darülfünun Hukuk (İstanbul Üniversitesi) Mektebine kaydoldu. 25 Eylül 1914'de 'ALA" derece ile şehadetname (diploma) aldı.

Konya İstinaf Mahkemesi Mukayyetliği görevinde 1909 tarihinde işe başladı.  8 Mayıs 1911'de terfi ederek Karaman Bidayet Hukuk Mahkemesi zabit kitabetliği ve 1913 yılına kadar  Karaman icra memurluğu görevlerinde bulundu. 1. Dünya savaşı'nın hemen  başında 2 Ağustos 1914 tarihinde talimgâha geldi. 9  aylık bir eğitimden sonra zabit vekilliğine ve 16 Temmuz 1916 tarihinde mülazımlığa (Subaylığa)terfi etti. Çanakkale savaşlarında bilfiil savaştı. 1.Dünya savaşında İttifak Devletleriyle birlikte savaştığımız Balkanlar da özellikle Galiçya Cephesinde destan yazan Osmanlı askerlerinin içinde harbin sonuna kadar silahlı olarak hizmette bulundu. Bu arada Mustafa Kemal Paşa ile tanıştı.

30 Ekim 1918’de Mütareke imzalanınca Konya'ya dönen Tevfik Fikret Sılay Bey Akşehir Mahkeme Reisliğine atandı. Akşehir'de Hacı Bekir Efendi (Sümer) ile Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin şubesini açarak faal olarak çalıştı. Yaklaşık olarak Akşehir’de üç yıl kalan Tevfik Sılay, Akşehirlilerin Kurtuluş Savaşına katılmalarında etkili ve aydınlatıcı rol oynamıştır. Akşehir Mahkeme Reisi iken askere çağrılan Tevfik Fikret Sılay, 11 Ağustos 1921 tarihinde tekrar orduya katıldı.  Mustafa Kemal Paşa'nın Yaveri olarak görev yaptı ve Batı Cephesinde yapılan bütün savaşlara iştirak etti. 9 Eylül 1922 İzmir'in düşmandan kurtulduğu gün; şehre Mustafa Kemal Paşa ile birlikte girdi. 1.Dünya savaşı ve Milli Mücadele'de silahlı olarak bizzat cephelerde yer alan Tevfik Fikret Sılay; hizmetinden dolayı İstiklal Madalyası ile taltıf edildi.


12 Temmuz 1923'te yapılan seçimlerde 871 oy alarak Konya'dan Milletvekili seçildi, başarılı görevlerde bulunduktan sonra 1927 yılında  üçüncü dönemde tekrar Konya Milletvekili seçildi. Konya'dan II, III. IV, V,VI,VII, ve VIII. dönemlerde de Milletvekili seçilen Tevfik Fikret Sılay'ın; genç yaşında ölen Konya Milletvekili Musa Kazım (Onar) Efendi'nin, öksüz çocukları için  Konya Milletvekili Kazım Hüsnü Bey ile verdiği "Türkiye'nin bütün okullarında meccanen okusunlar" kanun teklifi Türkiye'de çıkan ilk özel kanundur. Meclis'te kabul edilen kanun, Sılay tarafından Onar ailesine İstanbul'da bizzat bildirildi. 1 Mart 1935 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan vekilliğine seçildi.

            Belli bir süre Celal Bayar ve Refik Saydam kabinesinde Adalet Bakanı oldu. 1945 yılında tekrar TBMM Başkan vekilliği görevine seçildi. Sağlık sorunları nedeni ile 1950 yılında siyasi hayattan çekildi. 20 Nisan 1959 yılında Ankara'da kalp yetmezliğinden vefat eden Tevfik Fikret Sılay'ın naaşı, Asri Mezarlıkta toprağa verildi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder